Zasady tworzenia funkcjonalnych stron www
Funkcjonalność stron internetowych, czyli z ang. webusability, jest dosyć świeżym, choć dynamicznie rozwijającym się tematem. Coraz więcej polskich firm zdaje sobie sprawę z tego, iż muszą one posiadać funkcjonalne oraz przyjazne dla użytkowników strony WWW. Dzięki temu dany serwis będzie dobrze spełniał swoją rolę i nawet osoby posiadające niewielkie bądź średnie umiejętności internetowe będą mogły bezproblemowo skorzystać z wybranej przez nich strony internetowej. Zasady tworzenia funkcjonalnych stron WWW: Strona główna powinna mieć tytuł, dzięki któremu użytkownik szybko zorientuje się, na jakiej stronie właśnie przebywa lub jaką stronę ma otwartą w przypadku korzystania z kilku okien przeglądarki. Funkcjonalna strona główna powinna zawierać również takie elementy jak: wyszukiwarka serwisu, menu główne, zawartość czasową (aktualności, nowe produkty i promocje), tożsamość witryny, czyli logo oraz nazwę, misję (krótki opis) firmy, a także opis oferty i dane kontaktowe. Logotyp i hasło reklamowe powinny informować użytkownika strony, czy dany serwis zawiera to, czego on oczekuje. Paski nawigacyjne – muszą mieć ustaloną hierarchię i być pogrupowane tematycznie – na główne i dodatkowe, powinny także stanowić odnośnik do najważniejszych informacji na stronie głównej. Intuicyjne menu standardowo umieszcza się na górze strony. Układ modułów na stronie – najważniejsze z nich powinny znajdować się na środku strony, a poszczególne moduły – być od siebie oddzielone tak, by odróżniały się od pozostałych części serwisu. Grafika strony – należy unikać kolorowego tekstu na tle oraz fontów szeryfowych; dobór fontów powinien być taki, aby był on łatwy w odczytaniu (np. Tahoma, Verdana, San Serif); grafikę należy dopasować do treści serwisu. Stopka strony – w niej podaje się informacje dodatkowe, w tym przede wszystkim: politykę prywatności, możliwości reklamy na stronie, nazwę właściciela serwisu, a także powtarza się górny pasek nawigacyjny uzupełniony o inne linki. Za konwencje związane z prawidłową i funkcjonalną stroną WWW uznano: oznaczenie elementów klikalnych (odznaczających się kolorem niebieskim bądź fioletowym tuż po kliknięciu), ścieżkę nawigacyjną (na jej początku umieszcza się sentencję: „jesteś tutaj”), logo firmy znajdujące się w lewym górnym rogu strony głównej, rozmieszczenie elementów na stronie (menu główne umieszcza się na górze, zaś boczne – po lewej stronie, wyszukiwarki szuka się po prawej stronie pod lub nad menu głównym). Zalety dostosowania się do zasad tworzenia funkcjonalnych stron WWW: wzrost zadowolenia użytkowników, wzrost zaufania do danego serwisu oraz firm, które z nim współpracują, zwiększenie ruchu na stronie, zwiększenie ilości osób, które pozostają na danej stronie, ułatwienie nawigacji po danym serwisie. Zanim dany projekt WWW uzna się za gotowy, warto pokazać go kilku znajomym bądź przetestować go na innych osobach. Jeśli nie będą oni mieli problemów z wykonywaniem podstawowych czynności, można uznać, że strona jest dobrze zrobiona. Jeżeli jednak coś na stronie będzie sprawiać im problem, należy wrócić do projektowania...
User-centered design
Dla współczesnego marketingu online najistotniejsze jest stawianie konsumenta w centrum komunikacji. Dzięki temu można poznać potencjalnego klienta, a przeprowadzaną akcję marketingową dostosować do jego indywidualnych cech oraz sposobu odbioru przez niego informacji. Jest to kluczową sprawą, jeśli dana marka chce odnieść sukces. Do osiągnięcia tego celu niezbędna jest jedna z podstawowych metod użyteczności, czyli projektowanie stron www zorientowane na użytkownika (ang. User-centered design – UCD). Cała filozofia UCD oparta jest na zaangażowaniu użytkownika w proces tworzenia nowych serwisów już od samego początku powstawania danego projektu. Albowiem to właśnie potrzeby, zainteresowania i zachowania użytkowników stanowią podstawę dla struktury, hierarchii informacji oraz nawigacji serwisów WWW. Czym jest User-centered design? Projektowanie zorientowane na użytkownika, czyli User-centered design (UCD) stanowi najważniejszy punkt wśród wytycznych dotyczących tworzenia użytecznych serwisów WWW. Jest to zbiór zasad oparty na podejściu do projektowania, tworzenia interakcji człowieka z komputerem. Polega ona na szczegółowym badaniu potrzeb, wymagań i ograniczeń końcowego użytkownika na każdym etapie procesu projektowego danego serwisu. Dzięki tym zebranym informacjom oraz zaangażowaniu użytkowników w proces twórczy stron WWW można zaprojektować serwis, który w 100% będzie odpowiadał potrzebom konsumentów. User- centered design odpowiada na takie pytania jak: kim jest dany użytkownik i co jest dla niego najważniejsze? jakie są jego oczekiwania w zakresie projektowania aplikacji? co należy do jego głównych zadań oraz celów? a także w jakiej kolejności je wykonuje, czy ma jakieś problemy bądź ograniczenia związane z serwisami WWW? Jak wygląda proces projektowania stron WWW zorientowanego na użytkownika? Składa się on z czterech etapów: Opracowanie planu, a następnie analiza kontekstu użytkownika (zebranie informacji o planowanym systemie, jego użytkownikach oraz ich celach, zadaniach, a także środowisku technicznym bądź organizacyjnym). Analiza i dokumentacja wymagań (projektanci tworzą scenariusze użycia danego serwisu i sylwetki przykładowych użytkowników). Projektowanie strony WWW, polegające na pogrupowaniu i stworzeniu struktury serwisu w sposób jasny oraz zrozumiały dla użytkownika, a także przygotowaniu makiet poszczególnych interfejsów użytkowników. Ewaluacja, czyli badanie, ocena tego, jak użytkownicy poruszają się po wybranym serwisie (testy z użytkownikami na prototypie bądź makiecie danej strony). Powyższe etapy powtarza się cyklicznie, aż do momentu osiągnięcia zaplanowanych wymagań, które ustalono w planie zapewnienia użyteczności. Jakie efekty można osiągnąć dzięki UCD? Zastosowanie odpowiednich metod zbierania oraz analizowania informacji w poszczególnych fazach powstawania projektu nowego serwisu WWW jest w stanie ulepszyć dany projekt w taki sposób, żeby w jak największym stopniu spełniał on potrzeby użytkowników, a także realizował ich cele. Efektem zastosowania metodologii projektowania stron WWW zorientowanego na użytkownika jest otrzymanie bardziej wydajnego, użytecznego, zadowalającego, przyjaznego i pozbawionego problemów czy barier serwisu, co w efekcie wspiera zarówno cele biznesowe, jak i lojalność klientów. ...
Badania eye-trackingowe
Eye tracking, czyli po polsku okulografia, to metoda prowadzenia badań, zarówno ilościowych jak i jakościowych, których wyniki można wykorzystać w wielu dziedzinach. Polega ona na śledzeniu ruchów gałki ocznej za pomocą specjalistycznej aparatury, a następnie przedstawianie pomiarów w postaci map, schematów i wykresów. Eye tracking jest szczególnie użytecznym narzędziem jeśli chodzi o marketing. Zaczynając od reklamy: zarówno tej w prasie, telewizji czy Internecie, jak i typowego outdooru, okulografia pozwala nam na zbadanie elementów, które najszybciej przyciągnęły wzrok klienta i miejsc, na które patrzył najdłużej. Przy ilości reklam, które nas otaczają i walczą o naszą uwagę, przeciętnemu komunikatowi poświęcamy nie więcej niż kilka sekund, zatem dzięki takim informacjom można stworzyć reklamę, która w tak krótkim czasie, dzięki idealnemu dopasowaniu do odbiorcy, jest w stanie przekazać mu pożądane treści. Podobnie ma się sprawa w przypadku zastosowania badań eye trackingowych w handlu. Układ produktów na półkach sklepowych, jak i również plan półek sklepowych w centrach handlowych, nie jest dziełem przypadku. Oprócz standardowych badań konsumenckich, stosuje się także testy okulograficzne, by określić które miejsca przyciągają wzrok w pierwszej kolejności i te, których raczej unikamy, w jaki sposób robi zakupy przeciętny klient i czego poszukuje. Przy takich pomiarach często stosuje się mobilne aparaty do badań, na przykład w postaci specjalistycznych okularów. Badania eye trackingowe są ważnym narzędziem w przypadku sprawdzania użyteczności strony internetowej – analogicznie do powyższych przypadków, śledzi się tor spojrzenia przeciętnego użytkownika, by zoptymalizować stronę www. Wyniki badań często przedstawia się w postaci tzw. heat map, które poprzez stopniowanie kolorów obrazują miejsca, na których wzrok użytkownika zatrzymywał się najdłużej, a które zupełnie ominął. Ciekawym zastosowaniem dla tego typu badań jest także zwiększanie użyteczności i ergonomii wielu produktów, od takich codziennego użytku jak telefony, urządzenia AGD czy tablice rozdzielcze samochodów, bo bardziej specjalistyczne, jak np. kokpity kabin...
Responsywne strony www
Obecnie wiele użytkowników Internetu przegląda strony www również na urządzeniach mobilnych takich jak tablety czy smartfony, co daje znacznie większy wachlarz dostępnych rozdzielczości ekranu. Dostosowanie polega na odpowiedniej zmianie odstępów pomiędzy wierszami, wielkości czcionek, obrazków i całego layoutu strony. Responsywność stron internetowych (responsible web design) polega na automatycznym dostosowywaniu się do wielkości i rozdzielczości ekranu, na którym owa strona jest wyświetlana. Nie da się ukryć, że w przeciągu ostatnich kilku lat rynek telefonów komórkowych i tabletów rozwinął się znacznie, a co za tym idzie – przybyło użytkowników ww. urządzeń. Niewątpliwą zaletą jest mobilność smartfonów i tabletów, możliwość zabierania ich wszędzie ze sobą i korzystania z nich w każdej sytuacji. Dzięki nim użytkownik ma również dostęp do swoich ulubionych witryn internetowych, e-sklepów czy wiadomości z niemal każdego zakątka na Ziemi. Początkowo przeglądanie stron www stwarzało problemy, gdyż strony te nie były dostosowywane do mniejszych rozdzielczości. Przejawiało się to tym, że użytkownik, w celu np. wyszukania konkretnej rzeczy na stronie, musiał przewijać całość. Strona taka była po prostu dużo większa niż ekran telefonu czy tabletu. Twórcy stron internetowych, e-sklepów czy portali internetowych zaczęli dostrzegać potencjalne korzyści płynące z dostosowania stron do prężnie rozwijającego się rynku mobilnego. Początkowo zaczęto tworzyć osobne stron projektowane w całości pod np. telefony, a w końcu, biorąc pod uwagę wygodę w użytkowaniu, zaczęto wprowadzać responsywność jako odpowiedź na rosnącą liczbę dostępnych rozdzielczości urządzeń elektronicznych. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że nie ma potrzeby projektowania na nowo strony www, a co za tym idzie – adres internetowy pozostaje taki sam....
Jak mierzyć użyteczność i funkcjonalność stron www?
Użyteczność i funkcjonalność to podstawowe elementy, na które powinno się zwrócić uwagę, jeśli chodzi o projektowanie stron internetowych. W końcu serwis powstaje głównie dla jego użytkowników, a jeśli zadbamy o ich wygodę przy przeglądaniu strony WWW, przyniesie to wiele wymiernych korzyści, również w postaci wzrostu przychodu. Mimo że badania prowadzone nad web usability wciąż są jeszcze stosunkowo młodą dziedziną, powstało już wiele metod i narzędzi im służących. Użyteczność naszej strony internetowej możemy sprawdzić na kilka sposobów. Jest wiele firm oferujących specjalistyczne badania, w których grupa ekspertów oceni stronę WWW i udostępni nam informację zwrotną na temat jej budowy, sposobu nawigacji, aspektów wizualnych, uniwersalności pod kątem systemów operacyjnych i przeglądarek itp. Badania eksperckie można też zastąpić badaniami przeprowadzanymi na testowych grupach użytkowników w laboratorium, jednak należy sobie zdawać sprawę, że obie te opcje mogą być dość kosztowne. Innym sposobem na zbadanie funkcjonalności i użyteczności strony internetowej są badania zdalne, przeprowadzane pod opieką moderatora bądź bez jego nadzoru, które mogą dostarczyć wielu cennych informacji odnośnie naszego serwisu. Narzędzi, którymi możemy się posługiwać podczas takich badań, jest wiele: Podstawą jest analiza danych statystycznych strony, takich jak ilość unikalnych wejść na stronę, miejsca w których strona została porzucona, czas przebywania na niej. Ciekawą opcją jest również click tracking, czyli badanie polegające na śledzeniu najczęściej klikanych miejsc na stronie, z którego wyniki można później przedstawić w formie tak zwanej heat mapy – graficznego schematu, wykorzystującego kolory w celu stopniowania intensywności kliknięć. Podobną metodą badawczą jest tzw. eyetracking, czyli technika polegająca na śledzeniu ruchów gałek ocznych. Dzięki niej możemy się dowiedzieć, które miejsca w naszym serwisie najbardziej przyciągają wzrok i przebudować go tak, by zwiększyć nasz współczynnik konwersji, który określa, ilu użytkowników wykonało kluczową dla nas akcję (np. zamówiło konkretny produkt, zapisało się na listę mailingową itp.). Nie można też zapominać, że o tym co jest mu potrzebne może nas poinformować sam użytkownik. W tym celu stworzono szereg narzędzi służących do badań, takich jak na przykład metoda sortowania kart, podczas której sprawdza się sposób myślenia przeciętnego klienta serwisu, dając mu do samodzielnego uporządkowania i pogrupowania elementy naszej strony w najwygodniejszy dla niego sposób. Wysoce miarodajne są też testy AB, dające do wyboru dwie różne wersje serwisu, różniące się jakimś kluczowym atrybutem. Mając do dyspozycji tak wiele wyrafinowanych środków, nie powinniśmy też zapominać o najprostszych, takich jak ankiety, które mogą dostarczyć nam wielu cennych informacji. Poprawki w serwisie, wprowadzone na podstawie wyników badań usability, mogą zwiększyć jego funkcjonalność nawet o połowę, a często i więcej, jest więc niezwykle istotne, by ich nie lekceważyć. Wygoda klienta zwiększa jego zadowolenie z naszych usług, co sprawi, że chętniej do nas wróci....
Najnowsze komentarze